Ο οριζόντιος διαμελισμός της Ευρώπης ~ α ΣΤ΄ ερια!!!

Ακτογραφικά στοιχεία είναι οι χερσόνησοι, οι κόλποι, τα ακρωτήρια, οι πορθμοί, οι ισθμοί, οι διώρυγες, τα νησιά και γενικά οι διάφορες μορφές που μπορεί να έχουν οι ακτές ενός τόπου.

Με τον όρο οριζόντιο διαμελισμό εννοούμε την καταγραφή του συνόλου των ακτογραφικών στοιχείων μιας περιοχής, δηλαδή, τη μορφολογία των ακτών και τις διαφορές που έχουν ως προς το μήκος και το σχήμα.

Κόλπος: τμήμα της θάλασσας που εισχωρεί μέσα στην ξηρά

Χερσόνησος: τμήμα ξηράς που εισχωρεί μέσα στη θάλασσα και η θάλασσα το βρέχει από τρεις πλευρές

Ακρωτήριο: άκρη ξηράς που εισχωρεί βαθιά μέσα στη θάλασσα

Ακτογραμμή: νοητή γραμμή με σχήμα ακανόνιστο, που αποτελεί το σύνορο μεταξύ ξηράς και θάλασσας

Η ακτογραμμή της Ευρώπης με κόκκινο χρώμα.

Η Ευρώπη βρέχεται

βόρεια από το Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό,

δυτικά από τον Ατλαντικό Ωκεανό,

νότια από τη Μεσόγειο Θάλασσα και

νοτιοανατολικά από τη Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινο Πόντο).

Η Ευρώπη εξαιτίας του ακανόνιστου σχήματος της, έχει μεγάλη ακτογραμμή και έντονο οριζόντιο διαμελισμό , τον εντονότερο από όλες τις άλλες ηπείρους. Οι κόλποι, οι χερσόνησοι, τα ακρωτήρια και τα νησιά προσδίδουν στην Ευρώπη ξεχωριστή ομορφιά.

Λόγω του έντονου οριζόντιου διαμελισμού της Ευρώπης, σχεδόν το 30% του εδάφους της αποτελείται από χερσονήσους, το 7% του εδάφους της αποτελείται από νησιά, ενώ η ακτογραμμή της έχει το τεράστιο μήκος των 80.000 χιλιομέτρων περίπου.

Τα ευρωπαϊκά κράτη είναι 46

Από θάλασσα βρέχονται τα 32 και 14 μόνο δεν βρέχονται από θάλασσα:Λευκορωσία,Μολδαβία, ΠΓΔΜ, Σερβία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Τσεχία, Αυστρία, Λιχτενστάιν, Αγ. Μαρίνος, Ελβετία, Λουξεμβούργο, Ανδόρα, Βατικανό

Έτσι, δεν είναι περίεργο που οι περισσότεροι ευρωπαϊκοί λαοί έχουν σπουδαία ναυτική παράδοση ενώ πολλοί ήταν οι σπουδαίοι Ευρωπαίοι θαλασσοπόροι την εποχή των μεγάλων εξερευνήσεων (15ος-16ος αιώνας). Στη στενή σχέση των Ευρωπαίων με τη θάλασσα και στα ταξίδια τους στον κόσμο οφείλεται η διάδοση πολλών ευρωπαϊκών γλωσσών στον πλανήτη.

ΟΙ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Στην Βαλκανική χερσόνησο βρίσκονται :

η Ελλάδα, η Σερβία, η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Σλοβενία, η Βοσνία- Ερζεγοβίνη, η Κροατία, η Π.Γ.Δ.Μ., το Μαυροβούνιο και η Ρουμανία.

Στη Βαλκανική χερσόνησο οι γεωλογικές διεργασίες (σεισμοί, ηφαίστεια), που συνέβησαν πριν από εκατομμύρια και δισεκατομμύρια χρόνια, δημιούργησαν όχι μόνο έντονο οριζόντιο διαμελισμό, αλλά και πολύ μεγάλο αριθμό νησιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν η Ελλάδα και η Κροατία.

Η Ιβηρική χερσόνησος περιλαμβάνει τα εξής κράτη και εδάφη: Ισπανία, Πορτογαλία, Ανδόρα, Γιβραλτάρ

Η Ιταλική χερσόνησος αποτελείται από την Ιταλία, το Βατικανό και τον Άγιο Μαρίνο.

Η Σκανδιναβική χερσόνησος περιλαμβάνει τη Νορβηγία, τη Σουηδία, και Φινλανδία

ΦΙΟΡΔ

Η λέξη φιόρδ είναι νορβηγική. Αναφέρεται σε θαλάσσιους κόλπους, στενούς, βαθείς και επιμήκεις συνήθως με απότομες και βραχώδεις ακτές.

Η Βόρεια Σκανδιναβία σκεπάζεται από πάγους , οι οποίοι στο πέρασμα των χιλιάδων ετών έχουν διαβρώσει τις ακτές της και έχουν δημιουργήσει πολύπλοκους δαντελωτούς κόλπους , τα φιόρδ. Τα πιο χαρακτηριστικά φιόρδ είναι αυτά της Νορβηγίας.

Τα φιόρδ σχηματίστηκαν πριν χιλιάδες χρόνια από τη διάβρωση του εδάφους κατά την υποχώρηση των μεγάλων παγετώνων.

Η θάλασσα που κατέκλυσε τις βαθιές αυτές εσοχές, σε πολλά σημεία εισχωρεί ακόμη και 200 χιλιόμετρα στην ξηρά ενώ το βάθος των νερών φθάνει και τα 1.000 μέτρα. Οι απόκρημνες ακτές τους μπορούν να φτάσουν σε ύψος και τα 1000 μ.

Φιόρδ υπάρχουν στη Νορβηγία, στη Γροιλανδία, στη Χιλή, στη Σκωτία, στη Ν. Ζηλανδία, στη Γη του Πυρός (περιοχές με μεγάλο γεωγραφικό πλάτος).

Νορβηγικά φιόρδ

Οι μεγαλύτεροι κόλποι και
ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Οι μεγαλύτεροι κόλποι της Ευρώπης:

- Βοθνικός ( Σουηδία - Φινλανδία)

- Φινλανδικός ( Φινλανδία - Εσθονία)

- Βισκαϊκός ( Γαλλία - Ισπανία)

- Βενετικός ( Ιταλία - Σλοβενία - Κροατία)

Στους κόλπους της Ευρώπης έχουν δημιουργηθεί μεγάλα λιμάνια. Διακινούν προϊόντα, αναπτύσσουν συνεργασίες μεταξύ των ανθρώπων, προσελκύουν πλοία και τουρισμό κλπ.

Τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης είναι:

το Ρότερνταμ της Ολλανδίας(1ο στην Ευρώπη) ,

το Αμβούργο της Γερμανίας(2ο),

η Μασσαλία της Γαλλίας,

η Αμβέρσα του Βελγίου,

το Λίβερπουλ στη Μ. Βρετανία αλλά και

ο Πειραιάς στην Ελλάδα είναι σημαντικό λιμάνι της Μεσογείου.