Λίγα λόγια για τον Όμηρο και τα έργα του Ιλιάδα και Οδύσσεια.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ
Η Οδύσσεια η οποία αποτελείται από 12000 στίχους πήρε το όνομά της από τον κύριο ήρωα του έργου τον Οδυσσέα το βασιλιά της Ιθάκης, στον οποίο οφείλεται και η άλωση της Τροίας. Θέλοντας να γυρίσει στην πατρίδα του μετά την άλωση της Τροίας έπεσε στη δυσμένεια και οργή του θεού της θάλασσας, Ποσειδώνα.
Δέκα χρόνια κράτησαν οι περιπλανήσεις του Οδυσσέα.
Στο διάστημα αυτό περιπλανήθηκε σε διάφορους τόπους. Στη χώρα των Κικόνων, της Θράκης, στους Λωτοφάγους, στους Κύκλωπες, στο νησί του Αιόλου, στη χώρα των Κιμμερίων, στη θρινακία, και τέλος στην Ωγυγία, όπου η θεά Καλυψώ, τον κρατά εφτά χρόνια άντρα της.
Στο διάστημα αυτό περιπλανήθηκε σε διάφορους τόπους. Στη χώρα των Κικόνων, της Θράκης, στους Λωτοφάγους, στους Κύκλωπες, στο νησί του Αιόλου, στη χώρα των Κιμμερίων, στη θρινακία, και τέλος στην Ωγυγία, όπου η θεά Καλυψώ, τον κρατά εφτά χρόνια άντρα της.
Από την Ωγυγία, φεύγει με απόφαση των θεών, που πάρθηκε ύστερα από τη θερμή συμπαράσταση της προστάτιδάς του θεάς Αθηνάς.
‘Επειτα από μια φοβερή θαλασσοταραχή του Ποσειδώνα, ναυαγεί στο νησί των Φαιάκων. Ο βασιλιά Αλκίνοος αφού τον περιποιήθηκε με όλες τις τιμές που του άξιζαν του δίνει καράβι για να γυρίσει στην πατρίδα του την Ιθάκη.
Εκεί βρίσκεται αντιμέτωπος με μια άλλη περιπέτεια. Στο διάστημα της απουσίας του με το πρόσχημα των υποψηφίων μνηστήρων της γυναίκας του Οδυσσέα, Πηνελόπης, αρκετοί νέοι από την τάξη των ευγενών του τόπου του και των γύρω νησιών του βασιλείου του έχουν μαζευτεί στο παλάτι του και "γλεντούν" το βιος και την περιουσία του. Ο γιος του Οδυσσέα, Τηλέμαχος, δεν μπορεί με πόλεμο να συντρίψει τους μνηστήρες, ενώ ο Λαέρτης, ο πατέρας του Οδυσσέα είναι γέρος και έχει αποσυρθεί στο κτήμα του.
Με τη θερμή συμπαράσταση της θεάς Αθηνάς οι μνηστήρες φονεύονται και ο Οδυσσέας ύστερα από είκοσι χρόνια γίνεται κύριος του οίκου του.
Ο ‘Ομηρος αρχίζει την Οδύσσεια από τη στιγμή που αποφασίζεται από τους θεούς η επιστροφή του Οδυσσέα από το νησί της Καλυψούς. ‘Ολη η ιστορία διαρκεί 40 ημέρες.
Οι διάφορες περιπέτειες του Οδυσσέα, καθώς και οι σκηνές του Τρωικού πολέμου παρεμβάλλονται στη διήγηση σαν αναμνήσεις στις διηγήσεις του Νέστορα, του Μενέλαου, και του ίδιου του Οδυσσέα.
Η Οδύσσεια με βάση τα γεγονότα χωρίζεται σε τρία μέρη:
- Το ταξίδι του Τηλέμαχου στην Πύλο και τη Σπάρτη για αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με την τύχη του πατέρα του.
- Η αφήγηση των περιπλανήσεων του Οδυσσέα από τον ίδιο, στο παλάτι του Αλκίνοου.
- Η εκκαθάριση του παλατιού στην Ιθάκη από τους μνηστήρες.
Το γεύμα του Οδυσσέα με τη νύμφη Καλυψώ
Ο Οδυσσέας, κρατώντας κλαδιά ικεσίας, πλησιάζει τις κόρες των Φαιάκων. Δίπλα του η Αθηνά τον κοιτάζει προστατευτικά. (Ερυθρόμορφος αμφορέας, 450-440 π.Χ.)
Οι ήρωες της Οδύσσειας
Οδυσσέας, μυθικός βασιλιάς της Ιθάκης, είναι ο βασικός ήρωας στο επικό ποίημα του Ομήρου, Οδύσσεια, και επίσης διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο άλλο έπος του Ομήρου, την Ιλιάδα.
Είναι ευρέως γνωστός για την πονηριά καιεφευρετικότητά του, διάσημος και για τα δέκα χρόνια που του πήρε η επιστροφή στο σπίτι του, μετά τον Τρωικό Πόλεμο .
Ήταν γιος του Λαέρτη και της Αντίκλειας, σύζυγος της Πηνελόπης και πατέρας του Τηλεμάχου.
Ο Τηλέμαχος, ήταν μυθικός ήρωας της Ιθάκης, γιος του Οδυσσέα και της Πηνελόπης. Μέρη της ζωής του περιγράφονται από τον Όμηρο στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Οι πρώτες τέσσερις ραψωδίες (α - δ) της Οδύσσειας συχνά ονομάζονται Τηλεμάχεια, επειδή σε αυτές γίνεται αναφορά της αναζήτησης του Οδυσσέα από τον Τηλέμαχο.
Όπως εμφανίζεται στην Οδύσσεια, ο Τηλέμαχος γεννήθηκε, όταν ο Οδυσσέας εγκατέλειψε την Ιθάκη για τον Τρωικό πόλεμο.
Σε ηλικία είκοσι ετών, με την παρακίνηση της θεάς Αθηνάς, που εμφανίστηκε μπροστά του μεταμφιεσμένη ως ο πιστός φίλος του Οδυσσέα Μέντορας, αποφάσισε να ταξιδέψει σε διάφορα μέρη για να βρει πληροφορίες για την τύχη του πατέρα του.
Έτσι επισκέφθηκε την Πύλο, όπου τον φιλοξένησε ο Νέστορας στη συνέχεια τις Φερές και την Σπάρτη, όπου εκεί τον φιλοξένησε ο Μενέλαος.
Από εκεί επέστρεψε στην Ιθάκη όπου συναντήθηκε και γνώρισε τον πατέρα του.
Κατέστρωσαν ένα σχέδιο για την εξολόθρευση των μνηστήρων , που είχαν εγκατασταθεί στο παλάτι του και ζητούσαν από την Πηνελόπη να διαλέξει έναν από αυτούς για άντρα της, και την επόμενη ημέρα τους σκότωσαν .
Πίνακας του Henry Howard που εικονίζει τον Τηλέμαχο να αναχωρεί από την Πύλο
Η Πηνελόπη και οι μνηστήρες
Η σφαγή των μνηστήρων από τον Οδυσσέα και τον Τηλέμαχο.
Η Πηνελόπη κάθεται στενοχωρημένη μπροστά στον αργαλειό. Ο νέος με την περήφανη κορμοστασιά που στέκεται μπροστά της, κοιτάζοντάς της σκεφτικός, είναι ο γιος της Τηλέμαχος. (Ερυθρόμορφος σκύφος, π. 440 π.Χ.)
Ο Οδυσσέας τεντώνει το τόξο του κατά των μνηστήρων, ενώ πίσω του δύο δούλες τον παρατηρούν με αγωνία (Ερυθρόμορφος σκύφος,
π. 450 π.Χ.)
Οι μνηστήρες, ξαφνιασμένοι και πανικόβλητοι, αρπάζουν ό,τι βρίσκουν πρόχειρο για να προστατευτούν από τα βέλη του Οδυσσέα. Ένας από αυτούς έχει ήδη χτυπηθεί (Ερυθρόμορφος σκύφος, π. 450 π.Χ.)
Ο Οδυσσέας αποκαλύπτεται και αναγνωρίζεται από τον Τηλέμαχο
Ομήρου Οδύσσεια , σε μετάφραση
Το έργο της τελειώνοντας, απομακρύνθηκε η θεά· ο Οδυσσέας όμως
προχωρούσε τώρα στην καλύβα. Τον είδε ο γιος του κι έμεινε
έκθαμβος, γύρισε αλλού το βλέμμα του με δέος,
μήπως του φανερώθηκε κάποιος θεός.
Κι όπως του μίλησε, πέταξαν σαν πουλιά τα λόγια του:
«Αλλιώτικος φαντάζεις τώρα, ξένε, παρ’ ό,τι πριν·
άλλα τα ρούχα σου, άλλαξε και το δέρμα σου.
Ανίσως είσαι ένας θεός απ’ όσους τον απέραντο ουρανό κρατούν,
σπλαχνίσου μας, κι εμείς θα σου προσφέρουμε
θυσία ευχάριστη, δώρα από δουλεμένο μάλαμα. / Μόνο ελέησέ μας.»
Πήρε τον λόγο τότε κι αποκρίθηκε βασανισμένος ο Οδυσσέας και θείος:
«Όχι, θεός δεν είμαι, πώς με φαντάστηκες αθάνατο;
Είμαι ο πατέρας ο δικός σου· που εσύ για χάρη του στενάζεις
και πολλά υποφέρεις, σηκώνοντας τα βάρη από βίαιες πράξεις / άλλων ανδρών.»
Μιλώντας, φίλησε τον γιο του κι άφησε να κυλήσουνε από τις παρειές
στο χώμα δάκρυα, που πριν με τόση επιμονή τα συγκρατούσε.
Αλλά ο Τηλέμαχος δεν ήθελε να το πιστέψει πως έβλεπε μπροστά του
τον πατέρα του, γι’ αυτό πήρε ξανά τον λόγο και του μίλησε:
«Όχι, δεν είσαι ο Οδυσσέας εσύ, δεν είσαι εσύ ο πατέρας μου·
ένας θεός θα με μαγεύει, για να στενάζω και να οδύρομαι / ακόμη πιο πολύ.
Γιατί δεν θα μπορούσε κανείς θνητός, με το δικό του το μυαλό,
να φανταστεί το έργο αυτό· εκτός κι αν τον συνέτρεχε
κάποιος θεός που εύκολα, αν θέλει, κάνει τον γέρο νέο / και τον νέο γέρο.
Εσύ πρωτύτερα ήσουν γέρος, ντυμένος με άσχημα κουρέλια,
και τώρα μοιάζεις στους θεούς που τον απέραντο ουρανό κρατούν.»
Του αντιμίλησε έπειτα ο Οδυσσέας πολυμήχανος:
«Τηλέμαχε, όχι, δεν σου πρέπει με τον πατέρα σου στο πλάι,
να αποθαυμάζεσαι τόσο πολύ και να αμφιβάλλεις.
Δεν πρόκειται άλλος Οδυσσέας να φτάσει εδώ·
είναι μπροστά σου κι είμαι εγώ· που πάτησα τα πατρικά μου χώματα
μετά από πάθη φοβερά κι από μεγάλη περιπλάνηση – / είκοσι χρόνια πάνε τώρα.
Το έργο αυτό που βλέπεις και θαυμάζεις, είναι της Αθηνάς που της αρμόζει
του πολέμου η λεία· εκείνη μ’ έκανε όπως θέλει και μπορεί,
τη μια να μοιάζω με φτωχό ζητιάνο,
την άλλη νέος που φορεί στο σώμα του ωραία ρούχα. [...]»
Μιλώντας, υποχώρησε και κάθισε, αλλά ο Τηλέμαχος
χύθηκε πάνω του οδυρόμενος, και βουρκωμένος τώρα τον αγκάλιασε.
πηγή: http://daskalosa.eu
